Để bé cún luôn khỏe mạnh thì bạn phải đưa bé đi khám thường xuyên ở bác sĩ thú ý. Lúc đó bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn những căn bệnh các bé có thể gặp phải, đặc biệt là bệnh Parvo ở chó. Căn bệnh này gây ra những mối nguy hiểm đáng lo ngại cho các bé thú cưng. Vậy nguyên nhân căn bệnh là do đâu, tác động tới chú chó cưng ra sao, cách chữa trị như thế nào,… Cùng Blogpet.vn tìm hiểu về căn bệnh này nhé!
Bệnh parvo ở chó là gì?
Canine Parvovirus (gọi tắt là bệnh parvo ở chó) tên khoa học còn gọi là bệnh truyền nhiễm Canine parvovirus, là một căn bệnh siêu vi rất dễ lây lan ở loài chó, nhưng những em chó chưa chủng ngừa và chó con nhỏ hơn 4 tháng sẽ dễ mắc bệnh hơn. Căn bệnh này biểu hiện ở hai dạng khác nhau: tim và ruột. Hình thức tim ít phổ biến hơn, căn bệnh đáng sợ sẽ tấn công cơ tim của những em chó con rất nhỏ khoảng dưới 8 tuần tuổi, thường dẫn đến tỉ lệ tử vong. Phổ biến hơn nhiều là dạng ruột, ảnh hưởng lớn đến cún con trong độ tuổi từ khoảng 6 tuần đến 6 tháng trong phần lớn nhiều trường hợp.
Ở điều kiện bình thường, loại virus này rất bền vững với nhiệt độ nóng và lạnh, độ ẩm khô hoặc cao, và có khả năng tồn tại trong môi trường một khoảng thời gian dài. Bệnh parvo có thể bị nhầm lẫn với một số loại bệnh khác như bệnh trùng cầu, viêm ruột xuất huyết do vi khuẩn và giun móc phá hoại.
Đối tượng lây truyền của Parvovirus ở chó
Có phải căn bệnh Parvo ở loài chó có thể lây nhiễm trên mọi độ tuổi và tất cả các giống chó hay không? Câu trả lời là đúng như thế, virus Parvo có thể lây truyền cho bất kỳ giống chó nào dù là cún con hay là cún trưởng thành.
Tuy nhiên, đối tượng thuận lợi nhất cho virus xâm nhập dễ dàng chính là các em cún con từ 1-12 tháng tuổi, đặc biệt là những em chó chưa được tiêm phòng, dẫn đến tỉ lệ tử vong từ 90 tới 100%. Có tới 85% ca lây nhiễm phát sinh từ những bé cún con dưới 1 tuổi. Bạn có biết lý do cún con dễ phải mắc bệnh parvo không? Câu trả lời là do các em ấy có nhiều tế bào phân chia nhanh trong ruột, dạ dày và sức đề kháng thì chưa được ổn định.
Cún trưởng thành thì cũng rất có khả năng mắc bệnh tuy nhiên khả năng chết do bệnh lại thường thấp hơn. Đối tượng lây truyền virus Parvo ở các em cún cưng không chỉ dừng lại ở độ tuổi, căn bệnh còn tập trung vào một số giống chó ngoại nhập nổi tiếng như Pitbull, Rottweiler hay Doberman Pinscher.
Thời điểm ăn bệnh parvo dễ bùng phát nhất là khoảng thời gian giao mùa khi mà nóng – lạnh dở dương, nắng – mưa thất thường đấy.
Nguyên nhân của bệnh Parvo ở chó
Bệnh Parvo ở chó được gây ra bởi loại virus cùng tên thuộc họ Parvoviridae.
Có hai thể virus phổ biến nhất đã được phát hiện là CPV1 và CPV2, trong đó, virus chủ yếu gây bệnh Parvo ở chó chính là loại CPV2. Virus CPV2 được người ta phát hiện vào năm 1976 trên một số chú chó tại Châu Âu.
Parvovirus gây ảnh hưởng nghiêm trọng và nguy hiểm tới dạ dày, đường ruột của cún, đi kèm theo đó là một số tác nhân bệnh khác khiến cho những vết thương đã nhiễm trùng thành ổ bệnh gây tử vong cho thú cưng.
Từ khi vacxin được sản xuất, số lượng tử vong do loại virus Parvo ở chó được kìm hãm đáng kể và có dấu hiệu giảm dần so với thảm họa dịch Parvo nổi tiếng vào những năm 70 ở Châu Âu.
Do vậy, tiêm phòng cho chó yêu luôn là vấn đề được nhiều người nhắc đến nhất trong cộng đồng nuôi thú cưng để bảo vệ sức khỏe cho bé cưng của chúng ta.
Con đường truyền bệnh Parvo ở chó
Con đường trực tiếp bệnh Parvo ở chó
- Lây từ cún mắc bệnh sang cún mạnh khỏe thông qua việc tiếp xúc
- Nếu tiếp xúc với chó mắc bệnh càng nhiều thì tỷ lệ lây bệnh càng cao
Con đường gián tiếp bệnh Parvo ở chó
- Virus gây bệnh parvo ở chó có sự sống siêu mãnh liệt. Chúng có thể tồn tại trong môi trường ánh sáng tự nhiên tới 5 tháng và trong môi trường bóng tối dao động 7 tháng hoặc hơn thế nữa. Phân thải chứa loại virus này sẽ được chim chóc, côn trùng, các sinh vật gặm nhấm ăn phải và bắt đầu phát tán vào tự nhiên. Chó cưng vô tình tiếp xúc sẽ bị mắc bệnh.
- Virus cũng bám vào cả thức ăn, nước uống. Nếu cún cưng ăn phải, chúng sẽ nhanh chóng xâm nhập vào hệ tiêu hóa. Sau đó thông qua đường máu để gây bệnh cho chó.
- Con người cũng là 1 nguyên nhân gây ra bệnh Parvo ở chó. Virus có thể bám trên thân thể, quần áo của con người. Qua quá trình cưng nựng, xoa đầu, ôm ấp, virus sẽ dễ dàng xâm nhập vào cơ thể chó. Đó là lý do vì sao mà nhiều em cún không hề ra khỏi nhà nhưng vẫn nhiễm bệnh.
Tất cả mọi giống chó đều có thể bị lây nhiễm căn bệnh Parvo. Tuy nhiên, do cơ địa của từng chú chó là khác nhau, nên sẽ có một vài giống chó dễ bị mắc bệnh hơn so với những giống khác. Điển hình như các giống: Pinschers Đức, chó Ngao,…
Quá trình xâm nhập của virus Parvo ở chó
Đầu tiên, cún cưng của bạn có thể tiếp xúc với chất thải chứa Parvovirus như đất hoặc phân có mầm bệnh như Blogpet.vn đã nói ở trên.
Sau đó, Parvovirus ở chó sẽ từ từ đi vào cơ thể theo đường miệng và bắt đầu quá trình nhân lên trong cổ họng chó ở các mô bạch huyết, sau đó nhanh chóng đi vào trong máu đến các mô tế bào sinh trưởng khác như các mô ở đường ruột, mô cơ tim, đặc biệt là tủy xương.
Từ đó, căn bệnh gây suy giảm đáng kể số lượng các tế bào lympho hay còn gọi bằng cái tên khác là tế bào bạch cầu trong hệ miễn dịch chó, gây hoại tử ống dẫn đường ruột và hạch bạch huyết.
Parvovirus thường chọn ruột của chó làm nơi cư trú tuyệt vời để dịch mã, nhân bản nhằm nảy nở sinh sôi, gây ra các bệnh nguy hiểm như nhiễm khuẩn huyết dẫn đến nhiễm trùng huyết tạo điều kiện xâm nhập hoàn hảo cho một số loại vi khuẩn đường ruột khác như: Salmonella, Clostridium hay Campylobacter.
Khoảng 3-4 ngày sau khi bệnh Parvo hoành hành trong cơ thể bé cún, virus Parvo sẽ bị thải ra theo đường bài tiết của thú cưng và tồn tại trong phân khá lâu, thời gian cư ngụ tối đa của mầm bệnh nguy hiểm này là tầm 3 tuần sau đó.
Nhận biết triệu chứng của Bệnh Parvo ở chó
Không vận động
Nhìn chung, biểu hiện đầu tiên của bé cún bị nhiễm bệnh Parvo là mệt mỏi, yếu ớt. Cún cưng của bạn có thể sẽ chán nản, lười chạy nhảy vui chơi, nằm lì một góc nhà và không chịu vận động. Sau đó cún sẽ đuối sức hơn và mất đi cảm giác thèm ăn.
Parvo thường phát triển rất nhanh – sau khi có biểu hiện mỏi mệt trên, cún sẽ bắt đầu bị nôn mửa và tiêu chảy.
Sốt cao
Cún cưng mắc căn bệnh Parvo thường sẽ bị sốt cao. Dấu hiệu bị sốt ở chó là mũi hay tai sờ thấy nóng hổi và bắt đầu đỏ mắt. Chủ nhân cũng có thể sử dụng nhiệt kế để đo nhiệt độ lỗ tai hoặc hậu môn cho chó. Nếu nhiệt độ cao hơn 38,3 – 39,2 độ C thì bé cưng nhà bạn đang bị sốt đấy.
Bất kỳ thay đổi nào về nhiệt độ ở cún đều là dấu hiệu cún đang mắc bệnh – tuy nhiên một số em cún lại có thân nhiệt thấp hơn bình thường.
Nôn mửa
Bạn cần chú ý kỹ đến bãi nôn của chó. Bệnh Parvo sẽ tàn phá dạ dày chứa nhiều tế bào phân chia nhanh chóng. Mục đích của loại virus này chính là như vậy. Niêm mạc dạ dày sẽ bị loét và sưng tấy, sau đó đào thải hết tất cả thức ăn chó dung nạp vào cơ thể, khiến chó nôn mửa kèm dịch vàng. Dịch vàng này chính là dịch của hệ tiêu hóa, có thể là dịch ruột hoặc dịch mật được tiết ra nhưng lại trào ngược lên dạ dày, từ đó gây nên hiện tượng kích ứng và đào thải nó ra khỏi cơ thể cún cưng.
Vì cơ thể em cún không thể giữ lại thức ăn hay nước uống nên nó sẽ nhanh chóng cạn kiệt sức khỏe, mất nước và suy dinh dưỡng, có thể dẫn đến việc sốc hoặc tử vong.
Phân lỏng, nhầy, có máu
Bạn nên quan sát kỹ phân của chó cưng. Nếu cún của bạn bị tiêu chảy, có phân nhầy, phân lỏng, phân có dính máu hoặc hình dạng bất thường thì rất có thể là chó bạn đã nhiễm phải bệnh Parvo. Máu trong phân chính là biểu hiện rõ nét của tình trạng bệnh viêm nhiễm đường ruột, ruột non và niêm mạc dạ dày bị hoại tử, bong tróc khiến cho dịch nôn và phân của chó cưng bốc mùi tanh hôi rất khó ngửi. Bệnh này còn có thể khiến thú cưng bị mất nước đấy!
Thiếu máu
Chủ nhân nên kiểm tra xem chó cưng có triệu chứng thiếu máu hay không. Bệnh Parvo khiến các em chó bị xuất huyết dạ dày – ruột gây nên tình trạng thiếu máu. Để kiểm tra xem thú cưng của bạn có bị thiếu máu không, hãy ấn tay vào lợi của em chó. Màu sắc lợi của một em cún mạnh khỏe sẽ nhanh chóng trở về màu sắc bình thường sau khoảng 2 tới 3 giây. Nếu lâu hơn thế có nghĩa là thú cưng của bạn có thể đang bị thiếu máu đấy. Lợi của những em cún mắc bệnh này thường trông rất xanh xao.
Chó bị Parvo dạng viêm ruột kết hợp
Hội chứng viêm ruột kết hợp (SIRS) là một căn bệnh gây ra tỷ lệ tử vong cao và nhanh nhất của bệnh Parvo ở loài cún do sự xâm nhập đồng thời của Parvovirus và các loại khuẩn ký sinh khác có thể kể đến như Campylobacter, Salmonella hoặc E.coli.
Parvovirus sẽ nhanh chóng phá hoại hệ bạch cầu khiến hệ miễn dịch của cún cưng yếu dần, tạo điều kiện thuận lợi cho các vi khuẩn trên gây sự nhiễm trùng thứ cấp.
Những triệu chứng thông thường sẽ diễn ra rất đột ngột chỉ trong vòng từ khoảng 1-2 ngày sau khi nhiễm bệnh như tăng đông máu gây suy tim, hội chứng suy hô hấp cấp tính (ARDS), tiêu chảy nặng,…
Đa số bệnh Parvo ở loài chó không chết do con virus đơn thuần mà có tới 80-90% số ca tử vong do hội chứng SIRS.
Chó bị Parvo thể cơ tim
Những em cún mắc bệnh Parvo trong độ tuổi từ khoảng 4 tới 8 tuần tuổi rất dễ bị suy tim cấp tính do sự xâm nhập đột ngột của Parvovirus làm hoại tử tim của những bé cún con.
Đây được cho là trường hợp hiếm thấy nhưng lại độ nguy hiểm rất cao khi gây đột tử cho thú cưng mà chưa có hề có bất kỳ triệu chứng lâm sàng nào thực sự rõ ràng.
Chẩn đoán Bệnh Parvo ở chó
Đưa đi bác sĩ thú y
Khi có dấu hiệu nhiễm bệnh, bạn cần đưa thú cưng đến bác sĩ thú y ngay lập tức. Người nuôi càng đưa chó đến sớm thì càng có cơ hội sống sót cao hơn. Thật không may khi nhiều người chủ không phát hiện sớm những triệu chứng của căn bệnh hoặc chần chừ suy nghĩ lâu mới đưa cún đi khám. Đó cũng là lúc căn bệnh nguy hiểm này đã vào giai đoạn cuối và thú cưng sẽ tử vong vì mất nước.
Yêu cầu kiểm tra ELISA-Kháng nguyên
Để chẩn đoán bệnh được bệnh Parvo, có thể bác sĩ thú y sẽ sử dụng phương pháp xét nghiệm sinh hóa phát hiện kháng nguyên (ELISA). Phương pháp này sẽ kiểm tra kỹ phân cún cưng xem có bị mắc bệnh Parvo không. Phương pháp này cũng có thể được thực hiện ngay trong phòng khám của bác sĩ thú y.
Phương pháp ELISA có thể cho kết quả rất nhanh chóng nhưng không phải lúc nào cũng có tính chính xác. Bạn cần biết rằng kết quả xấu chưa chắc đã phản ánh đúng với tình trạng của cún.
Nên thực hiện thêm một vài phương pháp kiểm tra khác. Nếu chỉ sử dụng mỗi phương pháp ELISA đôi khi không đủ để chẩn đoán được bệnh Parvo. Bác sĩ thú y có thể kiểm tra lượng máu, ngưng kết hồng cầu hoặc mẫu phân trực tiếp. Kết quả của những xét nghiệm này cùng với phương pháp ELISA có thể giúp xác định chính xác bệnh Parvo ở chó.
Xét nghiệm PCR
Bạn hãy chờ kết quả xét nghiệm nếu bác sĩ thú y cho xét nghiệm PCR. Với việc xét nghiệm PCR, bác sĩ sẽ gửi mẫu phân của cún cưng đến phòng thí nghiệm. Kết quả của xét nghiệm này sẽ xác nhận đúng liệu chó của bạn có mắc bệnh parvo hay không.
Bạn nên làm theo chỉ dẫn của bác sĩ để điều trị sao cho phù hợp. Hiện nay không có thuốc chữa trị virus Parvo nhưng bác sĩ có thể đưa ra vài lời khuyên hữu ích nhằm tăng khả năng sống sót của chó cưng.
Cách chữa bệnh Parvo ở chó
Chữa bệnh Parvo ở chó:
Khi cún cưng có các triệu chứng lâm sàng của bệnh Parvo, bạn cần phải cách ly cún ngay lập tức để tránh việc lây lan của bệnh Parvo ở chó đến những thú cưng khác trong nhà. Sau đó, khử trùng những nơi cún bị Parvo đã tiếp xúc qua.
Những điều sau đây là việc bạn nên làm để cấp cứu tạm thời cho cún trong trường hợp chưa kịp đưa tới bác sĩ thú y.
- Đầu tiên, khi chó có dấu hiệu tiêu chảy và nôn ra thức ăn, bạn phải ngừng cho chó ăn ngay lập tức trong vòng 24 giờ đồng hồ, sau đó quan sát xem chó có khỏe lại hay không.
- Tiếp theo, vì bệnh Parvo ở chó gây tiêu chảy và nôn nên sẽ khiến cún mất nước, do đó bạn cần phải cấp nước ngay cho cún bằng biện pháp truyền tĩnh mạch có chứa các chất điện giải cần thiết. Những dung dịch thông dụng thường được sử dụng là nước muối sinh lý natri clorid 0,9%, Glucose 0,5% hay kali clorid 10%.
- Sau khi truyền, nếu cún chưa có dấu hiệu hồi phục và tỉnh táo lại thì bạn tiếp tục truyền với liều lượng như trên. Lưu ý rằng, nếu chó có các dấu hiệu như nhịp thở yếu dần, tim đập nhanh, rên ư ử thì bạn nên đưa em tới bác sĩ ngay.
- Thêm vào đó, do virus này xâm nhập vào hệ thống ruột gây nhiễm khuẩn tạo điều kiện cho các vi khuẩn gây bệnh xâm nhập vào, để chống bội nhiễm kế phát, các liều thuốc kháng sinh như cephalosporin hoặc metronidazol sẽ được bác sĩ kê đơn, tăng sức đề kháng cho bé cún.
- Đối với những em cún bệnh nặng, tiêu chảy có kèm máu do niêm mạc tiêu hóa đã bị bong tróc, chủ nhân nên sử dụng các loại thuốc có chứa transamin 250mg hoặc Vitamin K để giúp thú cưng cầm máu. Ngoài ra, nếu bé nôn mửa nhiều, niêm mạc ruột của bé tổn thương quá nghiêm trọng, bạn có thể dùng một số liều thuốc như atropin sunphat hoặc tiêm ven cimetidine theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Cách chăm sóc chó bị Parvo
Trong quá trình điều trị
- Vệ sinh sạch nơi ở của chó: việc này tránh virus lây lan từ bãi nôn hoặc phân
- Khử trùng các vật dụng của chó: Các vật dụng của cún nhiễm bệnh cần phải được khử trùng bằng những dung dịch chuyên dụng như Cloramin B.
- Luôn giữ nhiệt độ xung quanh hoàn hảo: Khu vực điều trị của cún cần phải ở một nhiệt độ hợp lý, không quá nóng cũng không quá lạnh.
Sau khi hồi phục
Khi cún đã có dấu hiệu khỏe mạnh trở lại như thích ăn, chạy nhảy đi lại bình thường, ngoài việc thường xuyên vệ sinh sạch sẽ, người nuôi còn cần phải lưu ý đến chế độ dinh dưỡng hợp lý giúp thú cưng khỏe mạnh nhanh chóng hơn.
- Do cơ thể chó vừa mới khỏi bệnh, bụng vẫn còn rất yếu ớt, chưa thể tiêu hóa được protein (đạm thịt), bạn chỉ nên cho cún ăn nước cháo loãng trong khoảng 2 đến 3 ngày.
- Tiếp theo, người nuôi có thể bổ sung thêm một số loại rau củ nghiền nát cùng với cháo giúp thay đổi khẩu vị cún, giúp cún được bổ sung thêm năng lượng. Sau khoảng hơn 1 tuần cho ăn, khi ruột và dạ dày của cún cưng đã hồi phục, không có dấu hiệu của sự nhiễm trùng viêm loét, người nuôi có thể thêm vào cháo các loại protein nghiền nhỏ như thịt bò, gà xay, heo hoặc trứng giúp bao tử của cún có thể thích nghi dần với việc tiêu hóa.
- Do hệ tiêu hóa của các em cún vẫn rất dễ kích ứng cho nên chế độ ăn cho chúng tối kỵ nhất là các loại dầu mỡ, chiên xào vì các loại thực phẩm này gây khó tiêu cũng như nguy hại đối với bao tử của cún.
Phòng ngừa bệnh Parvo ở chó
Để phòng ngừa căn bệnh parvo ở chó, người nuôi cần tuân theo đúng lịch chủng ngừa và thường xuyên vệ sinh sạch sẽ nơi ở của chó. Cho đến khi cún con hoàn thành lịch tiêm chủng đầu tiên, bạn nên lưu ý khi dắt thú cưng đến lớp huấn luyện chó, công viên, các cửa hàng bán đồ thú cưng, các tiệm cắt tỉa lông cho cún và các dịch vụ khách sạn cho cún. Chó chưa tiêm chủng ngừa không nên tiếp xúc với chó nhiễm bệnh hoặc chó còn chưa rõ lịch chủng ngừa. Người đã tiếp xúc với cún bệnh không được tiếp xúc với cún khác, nếu bắt buộc tiếp xúc thì nên sát khuẩn tay, áo quần.
Mặc dù đã chích ngừa nhưng vẫn có một vài em cún không tạo được kháng thể bảo vệ nên vẫn dễ nhiễm bệnh.
Không bao giờ cho vật nuôi tiếp xúc với phân của chó khác ở công viên, ngoài đường, sân chơi,… Hãy dọn sạch phân của vật nuôi để tránh lây nhiễm parvo cũng như các căn bệnh khác gây ảnh hưởng đến con người và động vật.
Nếu thú cưng có biểu hiện tiêu chảy hoặc nôn mửa, hay đã từng tiếp xúc với chó nhiễm bệnh, bạn không nên đem chó cưng đến tiệm thẩm mỹ cho chó, công viên, khách sạn cho chó, … để tránh lây lan virus gây bệnh cho chó khác.
Trên đây là những thông tin bổ ích về căn bệnh Parvo ở chó mà mọi người cần lưu ý. Chúc em cún của các bạn luôn mạnh khỏe! Hẹn gặp bạn ở những bài viết tiếp theo nhé!